افقه: برای حل مسائل مالی نگرش ها را تغییر دهید

به گزارش مجله یک کامپیوتر، مرتضی افقه، اقتصاددان با بیان اینکه در شرایط فعلی کشور، اگر چه مسائل برجسته فعلی نمودی مالی دارند، اما اغلب آن ها ریشه های غیرمالی دارند، گفت: برای حل دائمی مسائل مالی ابتدا باید بسترهای غیرمالی لازم برای رشد و رفاه مالی را فراهم کرد، در غیر اینصورت هیچ مکتب مالی یا تئوری و فرمول مالی قادر به حل مسائل مالی، حداقل در میان مدت و بلندمدت نخواهد بود.

افقه: برای حل مسائل مالی نگرش ها را تغییر دهید

او ادامه داد: بعد از وقوع انقلاب اسلامی تا به امروز، مجموعه ای از مکاتب و تئوری های متعدد و متنوع مالی مورد آزمون قرار گرفته اند که حاصل این چهار دهه، پیچیده تر، مزمن تر و لاعلاج تر شدن معضلات مالی و به تبع آن مسائل اجتماعی، فرهنگی و سیاسی بوده است.

ایجاد بسترهای فکری و نگرشی توسعه گرا لازمه حل مسائل مالی

این استاد دانشگاه با بیان اینکه تا بسترهای فکری-نگرشی حاکم بر کشور و جامعه، توسعه گرا و هموار کننده رشد و رفاه مالی ایجاد نشوند هیچ فرمولی قادر به پیشبرد اهداف مالی یا حل مسائل مالی نخواهد بود، اظهار کرد: در تمامی مکاتب، فرمول ها و تئوری های مالی موجود در ادبیات مالی، وجود این بسترهای فکری - نگرشی هموار کننده پیشرفت و رفاه، پذیرفته شده هستند و با وجود چنین فضایی، نظریه پردازان مالی، به ارائه راهکار اقدام نموده اند. آنچه در کشور ما تا کنون رخ داده، صرف میلیاردها دلار از درآمدهای نفتی و غیرنفتی کشور (همچون بذر کشاورزی)، در فضاهای فکری - نگرشی ضدتوسعه ای (زمین های نامرغوب) بوده که حاصلی جز شاخص های مالی اجتماعی نامطلوب این روزها نداشته است.

وی اضافه کرد: بسیاری از دیدگاه های حاکم بر تصمیمات کشور، اولویت ها و ارزش هایی غیر از رشد، رفاه و بهبود معیشت جامعه را هدف گرفته اند؛ بنابراین، آنچه در شرایط فعلی کشور جاری است، امری غیرعادی نیست و کاملاً بازتابی است از دیدگاه های فکری فلسفی حاکم بر نظام تصمیم گیری کشور که شواهد این ادعا را می توان در تخصیص منابع بودجه و نیز در گفته ها، سخنرانی ها و کوشش های تصمیم گیران به وضوح ملاحظه کرد؛ بنابراین تا ارزش ها و اولویت های حاکم بر نگرش تصمیم گیران تغییر نکند، حتی اگر مسائل تحریمی برطرف شوند، در بهترین شرایط به شاخص های مالی اواخر دهه هفتاد و اوایل دهه 80 باز خواهیم گشت.

حل مسائل مالی در گرو ارتباط با اقتصادهای پیشرفته دنیا

این اقتصاددان در پاسخ به اینکه حذف کامل یا ایجاد محدودیت در روابط مالی با سایر کشورها چه تبعاتی دارد، اعلام کرد: محال است بتوان مسائل مالی را بدون ارتباط با اقتصادهای پیشرفته دنیا، حداقل در میان مدت حل کرد. این حرف نه از آن بابت است که نیروهای انسانی و قابلیت های غیرانسانی موجود در کشور نتوانند به این هدف برسند، بلکه با توجه به توضیحات پیشین، اصولاً ساختارهای حاکم بر نظام ارزشی تصمیم گیران، اجازه رشد بدون توسل به فروش نفت و صرف ارزهای حاصل از آن برای خرید محصولات (سرمایه ای، واسطه ای و مصرفی) از خارج نخواهد داد.

او ادامه داد: مرور چهار دهه پس از وقوع انقلاب اسلامی که مهم ترین شعار مالی آن رهایی از فروش نفت و اتکاء به توان داخلی بود و این شعار در تمام چهار دهه گذشته و در اهداف برنامه های پنجگانه اجرا شده تکرار شد، نشان داد که اساساً جهت گیری نظام فکری - نگرشی حاکم بر تصمیم گیران، به سمت چنین هدفی نرفته است. تحمیل انبوه فشارهای ناشی از تحریم های فعلی، گواهی است بر این ادعا که کوشش های چهاردهه گذشته راستای غیر از اتکاء به فروش نفت را طی نموده اند و امروز بدون تداوم آن راستا یعنی ارتباط با دنیا خارج به قصد فروش نفت و تأمین نیازهای تولیدی و مصرفی داخلی حداقل تا زمان تغییرات اساسی در ساختارهای نگرشی، راهی برای حل معضلات معیشتی رفاهی جامعه وجود ندارد.

کاهش ارتباطات مالی با سایر کشورها نشدنی است

این استاد دانشگاه خاطر نشان کرد که با وجود ساختارهای فکری، فلسفی، اجتماعی و فرهنگی ضد توسعه موجود، که نمود آن را می توان در تمامی سطوح تصمیم گیری و اجرائی مشاهده کرد؛ امکان حتی کاهش ارتباط سیاسی و به تبع آن مالی با کشورها و اقتصادهای پیشرفته امری نشدنی است مگر آنکه حاکمیت تغییرات اساسی در نظام ارزشی حاکم بر تصمیم گیری را بپذیرد.

افقه درباره اینکه آیا تکیه بر توان مالی داخل به معنای نادیده دریافت روابط خارجی است، توضیح داد: ساختارهایی که از نظر من مفهوم فرایند توسعه جوامع را در بر می گیرند؛ بدون وجود پیش نیازهای بیان شده، تصور نیل به مالی مقاوم، تصوری خیالی و نائل نشدنی است و اصرار به رسیدن به آن با وجود حفظ ساختارهای ضدتوسعه ای موجود، جز اتلاف منابع و نیروی انسانی همچون چهار دهه گذشته، حاصلی نخواهد داشت.

به گفته این کارشناس مالی با توسل به قابلیت های مبادلات بین کشوری تجاری، امکان بهره مندی بیشتری برای رشد و رفاه جامعه به وجود خواهد آمد و بعید است امروز کشوری را بتوان یافت که مراودات خارجی خود را قطع یا محدود نموده باشد و مردم آن در شرایط مالی و معیشتی مطلوبی قرار داشته باشند.

او در پاسخ به اینکه آیا در این زمینه کره شمالی می تواند الگوی مناسبی باشد، گفت: برخلاف تصور افرادی که نگران حاکم شدن الگوی کره شمالی بر کشور ایران هستند، تصور می کنم که با وجود مفروضات ضدتوسعه ای حاکم بر کشور، و در صورت تداوم تحریم ها، در میان مدت حتی قادر نخواهیم بود با مالی در حد کره شمالی معیشت مردم را تأمین کنیم.

افقه اضافه کرد: با نگرش های حاکم که باعث انزوای انبوه نیروهای انسانی نخبهٔ شده یا باعث مهاجرت بسیاری از نیروهای انسانی نخبه از کشور شده، بعید است در بلندمدت و یا میان مدت بتوان الگوی کره شمالی را هم در کشور پیاده کرد. آنچه باعث شده تا به امروز مسائل معیشتی مردم در ساختارهای ضدتوسعه ای موجود، در شرایط فعلی باقی بمانند، سرمایه گذاری های پیشین و دوپینگ درآمدهای نفتی و نیز ذخایر موجود ناشی از این درآمدها (صندوق توسعه ملی) بوده است؛ بنابراین اگر روش و رویه حاکم بر تصمیمات تغییر اساسی نکند، الگوی کره شمالی هم یاری چندانی به آینده کشور نخواهد کرد.

حل مسائل مالی با اصلاح نظام فکری-ارزشی حاکم بر تصمیمات کلان

او درباره مسائل اقتصاد ایران با بیان اینکه اگر چه برجسته ترین مسائل فعلی در کشور نمودی مالی و به تبع آن اجتماعی و حتی مذهبی پیدا نموده اند، اظهار کرد: مسائلی همچون رشد منفی، رکود توأم با تورم، بیکاری، توزیع به شدت نابرابر درآمدی، انبوه پرونده های دادگستری ناشی از ناهنجاری های مالی، اجتماعی و فرهنگی، شامل فسادهای اداری-مالی، اعتیاد، نزاع، طلاق، فحشا، سرقت، افسردگی، مهاجرت نخبگان از کشور، در اقتصاد کشور وجود دارند که این معضلات عمدتاً ریشه در نظام فکری - فلسفی و ارزشی حاکم بر تصمیمات کلان کشور دارند و حل کامل یا کاهش آن ها منوط به درک همین واقعیت است و بنابراین، تغییرات اساسی در این نظام فکری و فلسفی که اتفاقاً قابلیت های لازم را در آموزه های مذهبی - دینی ما دارند اما متأسفانه با کج اندیشی مورد غفلت یا بی اعتنائی قرار گرفته اند.

abanhome.com: گروه ساختمانی آبان: بازسازی ساختمان و تعمیرات جزئی و کلی و طراحی ویلا و فضای سبز و روف گاردن، طراحی الاچیق، فروش درب های ضد سرقت را از ما بخواهید.

datapad.ir: دیتاپد، با مجله فناوری و تخصصی رایانه از همه چیز سر در بیاورید.

منبع: اتاق بازرگانی ایران
انتشار: 24 مهر 1400 بروزرسانی: 24 مهر 1400 گردآورنده: 1com.ir شناسه مطلب: 22761

به "افقه: برای حل مسائل مالی نگرش ها را تغییر دهید" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "افقه: برای حل مسائل مالی نگرش ها را تغییر دهید"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید